De moeilijke reis van de paling en het onderzoek naar de glasaalrekrutering

Geplaatst op 28 juni 2023 | Dit project wordt gefinancierd door

De migratie van glasaal is een fascinerende en gevaarlijke reis vanuit de Sargassozee naar de Nederlandse kust. Deze kleine, doorzichtige palingen hebben al heel wat avonturen beleefd voordat ze hier arriveren, maar de echte uitdagingen staan ze nu te wachten.

Dammen, sluizen en andere waterwerken vormen fysieke barrières die de glasaal belemmeren om stroomopwaarts te migreren. Dit heeft aanzienlijke gevolgen voor het aantal glasalen dat onze Europese wateren bereikt. Gelukkig werken wij bij Good Fish samen met RAVON (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland) en het Vlaamse INBO (Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek) aan het project “Een toekomst voor de paling: Kennisplatform Aal II” waarin we samen aandacht vragen voor dit probleem en onderzoek doen naar de glasaalintrek.

Vangst van glasalen, baarsjes en grondels nabij IJmuiden op 26 juni 2023

Samenwerken voor inzicht

RAVON en INBO zijn al jaren bezig met glasaaltellingen langs de Nederlandse en Vlaamse kust. Door hun gegevens te combineren, kunnen we een beter beeld krijgen van de glasaalrekrutering in zowel Nederland als Vlaanderen. Het opschonen van de data is echter een belangrijk proces, omdat sommige meetpunten moeilijk met elkaar te vergelijken zijn.

Dit heeft te maken met de locatie van de meetpunten. RAVON werkt namelijk met enthousiaste vrijwilligers om zo zoveel mogelijk gegevens te verzamelen, maar dan moet er wel worden gemeten op logische plekken waar zij makkelijk kunnen komen. Sommige meetpunten bevinden zich daarom niet alleen vóór, maar ook achter een migratiebarrière, zoals bijvoorbeeld de meetpunten langs het Noordzeekanaal. Om bij deze meetpunten te komen moeten de alen eerst door de sluis van IJmuiden. “Een deel van de glasalen lukt dit waarschijnlijk niet, en deze meetpunten kunnen dan ook niet worden meegenomen in de gezamenlijke dataset voor glasaalrekrutering” aldus Jeroen van Wichelen, onderzoeker van het INBO.

Good Fish op bezoek bij vrijwilligers van RAVON

Maar geen zorgen, deze meetpunten zijn zeker niet nutteloos. Integendeel, ze helpen de onderzoekers te beoordelen hoe problematisch een barrière is voor de glasaalmigratie. Zijn er weinig glasalen, dan is dat een goed argument om te pleiten voor de installatie van een vispassage. Het liefst een permanente waar continue een beetje zoet water door stroomt, zo kan de glasaal de barrière altijd kan passeren. Op die manier wordt de barrière effectief weggenomen en kunnen deze meetpunten wel worden opgenomen in de dataset voor de glasaalrekrutering.

De verzamelde gegevens kunnen ook worden gebruikt om trends in de glasaalintrek te analyseren. Als er meer glasalen door de barrière komen, of juist minder, terwijl er niets aan de barrière zelf is veranderd, kan dit een indicatie zijn van de gezondheid van de populatie.

Een hoopvolle toekomst

Gelukkig zijn de waterschappen druk bezig met het creëren van meer visdoorgangen. Dit helpt niet alleen de migratie van de glasaal, maar bevordert ook de verbinding tussen verschillende wateren, wat leidt tot een uitbreiding van het leefgebied van vele soorten.

Sluizen IJmuiden 2021 en 2027, in groen de plekken in contact met de zee. De punten staan voor gemalen, stuwen, sluizen en duikers (bron).

Wil je meer te weten komen over de boeiende wereld van de glasaalintrek, de uitdagingen waar onze onderzoekers voor staan en hoe we metingen uitvoeren? Hou deze website en de socials dan in de gaten, want in september wordt er weer een webinar gegeven!

Samen kunnen we een verschil maken en zorgen voor een duurzame toekomst voor de paling!


Deze blog is opgesteld binnen het project ‘Een toekomst voor de paling: Kennisplatform Aal II’ mede mogelijk gemaakt door