02-05-2023
Als je in Nederland langs de kust loopt, staat sliptong op het overgrote deel van de menukaarten. Toch zijn er veel problemen met de duurzaamheid van deze visserij. Vanavond belicht de Keuringsdienst van Waarde hoeveel zeeleven er gedood en verspild wordt, voordat er een paar sliptongetjes op het bord liggen.
Het tongbestand in de Noordzee is vroeger zwaar overbevist. Deze heeft in de afgelopen jaren kunnen herstellen door een afname in visserijdruk. Ondanks deze afname, staat sliptong, ofwel jonge of babytong, altijd rood op de VISwijzer. Sliptong is zeer slank en flexibel van vorm, en verstopt zich snel in de bodem in geval van gevaar. Om dit populaire doelwit te vangen, hebben bodemvissers dus netten met kleine maaswijdtes nodig, want anders ‘slippen’ ze door het net. Daarbij gebruiken ze een methode die de jonge tong voldoende doet schrikken om uit het zand en in het net te komen. Deze combinatie leidt tot een visserij met veel bijvangst.
Verschillende soorten bijvangst
Bijvangst kun je onderverdelen in 3 groepen. De eerste hiervan is bijvangst van zeesterren, mosselen en krabben. In de tongvisserij is de gemiddelde bijvangst van deze dieren ongeveer 45% en gaat meteen overboord. Dit proces heet discarden. Dan heb je nog vissen die volgens de aanlandplicht niet aangevoerd hoeven te worden, omdat ze commercieel niet interessant zijn. Dit betreft ongeveer 25% van de hele vangst. Vervolgens is er nog een deel (ongeveer 15%) van de vis, die wel aan land wordt gebracht, maar wettelijk te klein is. Deze mag niet gebruikt worden voor menselijke consumptie en wordt vernietigd.
Bijvangst is één op 35
Kortom, je kan zeggen dat per kilo tong minstens 30 – 40 kilo aan zeeleven wordt opgevist en verspild[i]. Uit cijfers van ICES is gebleken dat in 2021, ruim 7000 ton tong aan land is gebracht door boomkorren uit de Noordzee[ii]. Er worden verschillende studies gedaan om een methode te ontwikkelen die de hoeveelheid bijvangst in de (slip)tongvisserij vermindert maar er is nog geen oplossing gevonden.
Bodemberoerende visserij
Naast de grote hoeveelheden bijvangst zorgt het vissen met boomkorren ook voor aanzienlijke bodemberoering. Aangezien sliptong zich snel in de bodem verstopt, moet het vistuig de bodem omwoelen om te zorgen dat de vissen in het net belanden. Hier worden zware vistuigen voor gebruikt die bovendien erg veel brandstof verbruiken. De boomkorvisserij op tong in de Noordzee wordt beschouwd als de visserij met de grootste ecologische schade. De negatieve aspecten van deze visserij hebben ertoe geleidt dat de Europese Commissie in overleg is om bodemsleepvisserij te verbieden per 2040. Dus, lekker die sliptong, en hoewel van dichtbij toch not done. Zolang er geen duurzame alternatieven voor de (slip)tong vangst in de Noordzee zijn, hoort hij niet op het menu. Een uitgebreider dossier vind je hier.