Ze zijn inmiddels overal in Nederland te vinden: Amerikaanse rivierkreeften. Deze Amerikaanse rivierkreeften komen, zoals de naam al zegt, oorspronkelijk uit de Verenigde Staten. Het is een verzamelnaam voor meerdere soorten, waarvan er 5 in Nederland veel voorkomen. Ondanks dat het verschillende soorten zijn, worden ze allemaal verhandeld onder de algemene naam ‘rivierkreeften’. Ze horen oorspronkelijk niet in Nederland thuis en veroorzaken problemen in het ecosysteem. Maar hoe zijn deze ‘invasieve exoten’ ooit in Nederland terecht gekomen?
Voordat de Amerikaanse rivierkreeften hun intrede deden in Nederland, kwam onze ‘eigen’ inheemse Europese rivierkreeft veel voor. Er wordt vaak gedacht dat de achteruitgang van de Europese rivierkreeft te wijten is aan de komst van zijn Amerikaanse broertje. Dit is niet helemaal juist. De Europese populaties gingen namelijk al langer achteruit door de slechte waterkwaliteit en verlies aan leefgebied.
De genadeklap werd echter wel veroorzaakt door de introductie van de exotische kreeften en door de kreeftenpest. De Amerikaanse rivierkreeften zijn goed bestand tegen deze ziekte, maar de Europese niet. Van de Europese rivierkreeft is slechts één kleine populatie overgebleven. Onderzoekers van de Wageningen Environmental Research werken hard aan het herstel van de Europese rivierkreeft.
De Amerikaanse rivierkreeften zijn dus niet direct schuldig aan het verdwijnen van de Europese rivierkreeft. Wel veroorzaken deze exoten andere problemen. Op plekken waar de exoten in grote hoeveelheden voorkomen, knippen ze waterplanten kapot en zorgen ze voor een ernstige achteruitgang in de waterkwaliteit.
Hoe is het probleem ontstaan?
Het begon allemaal met de introductie van de Californische en gevlekte Amerikaanse rivierkreeft voor consumptie in Europa. Er werd gekeken of we deze soorten konden consumeren als vervanging van de Europese rivierkreeft. Vanaf hier hebben deze soorten zich kunnen vestigen in Europa en hebben zich verder verspreidt.
Maar de meeste introducties en verspreidingen komen door de aquariumhandel. Rivierkreeften waren, tot het handelsverbod, populaire dieren om te houden in aquaria. Via deze weg hebben de rode, geknobbelde en gevlekte Amerikaanse rivierkreeften Nederland weten te bereiken. Dat ze niet alleen in aquaria voorkomen, maar in grote getalen in het wild, komt door incidentele ontsnappingen en uitzettingen. De dieren voelden zich thuis in hun nieuwe leefgebied en hebben zich snel kunnen voortplanten en verspreiden.
Hoe lossen we het probleem op?
Amerikaanse rivierkreeften zullen voorlopig niet verdwijnen uit onze wateren. Het is nu van belang dat we onderzoeken hoe we de overlast en verdere groei van de populatie het beste te lijf kunnen gaan. Good Fish Foundation onderzoekt met Kennisplatform Rivierkreeft I en II de rol die de beroepsvisserij hierin kan spelen. Op www.rivierkreeft.nl vind je meer informatie over dit project.
Als consument kun je nu al meehelpen aan een oplossing voor de grote hoeveelheden rivierkreeft. Hoe? Heel simpel: Door ze op te eten, want ze zijn ontzettend lekker en gezond! Door rivierkreeften te kopen bij lokale vissers, kunnen zij de rivierkreeften weg blijven vissen. Vind eenvoudig jouw dichtstbijzijnde visser via onze interactieve kaart!