Persbericht: Good Fish, 8 april 2025
Het gaat niet goed met de makreel (Scomber scombrus) afkomstig uit Noordoost-Atlantische visserijen. Vanaf vandaag staat makreel op de VISwijzer in het rood. Dit betekent dat het beter is om deze vis niet meer te consumeren, aangezien de soort zwaar overbevist is.
MSC-certificaat verloren
In 2019 verloor de makreelvisserij zijn MSC-certificaat. Rond deze tijd werd vastgesteld dat het makreelbestand zich niet meer binnen biologisch veilige grenzen bevond. Dit terwijl vangsten hoger bleven dan wetenschappelijk geadviseerd werd door ICES (International Council for the Exploration of the Sea). De belangrijkste oorzaak van deze hoge visserijdruk is het gebrek aan internationale afspraken tussen de kuststaten die op het makreelbestand vissen. De combinatie van het ontbreken van langetermijn vangstafspraken en de te hoge visserijdruk was voor MSC reden om het keurmerk voor de makreelvisserij te schorsen.
Makreel via geel naar rood
In 2022 bracht ICES zijn advies uit over de vangstmogelijkheden van Atlantische makreel in de FAO 27-regio (Noordoost-Atlantische Oceaan). Hieruit bleek dat de visserijdruk op makreel niet meer binnen veilige biologische grenzen zat. Dit heeft negatieve gevolgen voor het bestand, en de aanwas van jonge makreel neemt af. Een te hoge visserijdruk is geen nieuw probleem. Historisch gezien wordt makreel structureel overbevist, en wetenschappelijke adviezen van ICES worden al sinds 2010 met 41% overschreden.
Deze overschrijding komt door een gebrek aan internationale vangstafspraken. Makreel wordt bevist door meerdere kuststaten, waaronder de EU-lidstaten, het VK, IJsland en Rusland. Jaarlijks komen deze landen bijeen om de vangstmogelijkheden voor het volgende jaar vast te stellen, waarbij ook het ICES-advies wordt meegenomen. Echter, sinds 2010 zijn er geen gezamenlijke vangstafspraken gemaakt, en wordt door elke kuststaat een eigen quotum vastgesteld. Door het gebrek aan overeenstemming is de som van deze losse vangsten vaak veel hoger dan het wetenschappelijk advies.
Vandaag brengt Good Fish een update uit over een groot aantal visserijen met de meest recente wetenschappelijke informatie die beschikbaar is. Naar aanleiding van de verslechterde situatie is de score van makreel op de VISwijzer van geel naar rood veranderd.
Retailers en de VISwijzer: Verdwijnt de makreel uit het schap?
Nederlandse retailers zetten zich sinds 2008 in voor de inkoop van duurzame vis, met als doel hun assortiment volledig MSC of ASC-gecertificeerd te maken. In 2024 stelde Albert Heijn samen met het WNF een nieuwe Basket op, die als blauwdruk voor de Nederlandse retail dient. Hierin staat expliciet dat vis en zeevruchten moeten voldoen aan MSC of ASC-certificering, of als alternatief ‘groen’ beoordeeld moeten worden volgens de VISwijzer.
Makreel voldoet sinds 2023 echter niet meer aan dit inkoopbeleid, omdat de vis sinds die tijd niet langer als ‘groen’ wordt beoordeeld. Dit probleem werd aanvankelijk opgelost via de Policy FIP, opgezet door de North Atlantic Pelagic Advocacy Council (NAPA). NAPA werd opgericht om de duurzaamheid van pelagische visserijen in de Noord-Atlantische Oceaan te bevorderen, waaronder de makreelvisserij. In tegenstelling tot de gebruikelijke druk van NGO’s, geven nu ook de retailers duidelijk aan dat het van essentieel belang is voor de toekomst van de makreelpopulatie om gezamenlijk te zorgen voor een duurzame visserij. Ondanks deze oproep blijft de actie van de kuststaten echter uit.
VISwijzer wereldwijd
De VISwijzer is een gratis app die wordt onderhouden door Good Fish en maakt gebruik van beoordelingen van het Wereld Natuur Fonds (WNF) in Duitsland. De database bevat meer dan 1100 visserijen en biedt advies over de duurzaamheid van visserijen, ook als deze niet gecertificeerd zijn.
Niet alleen de Nederlandse VISwijzer heeft de makreel nu in het rood geplaatst, maar ook alle andere WWF-viswijzers wereldwijd hebben deze beslissing genomen.
De Amerikaanse VISwijzer (Seafood Watch) heeft de makreel al enkele jaren geleden in het rood gescoord. De Good Fish Guide van de Marine Conservation Society heeft de visserij recentelijk nog in de oranje/gele categorie geplaatst, maar deze beoordeling dateert al van oktober 2022. Er is een kleine kustvisserij die groen scoort, waarbij handlijnvissen wordt gebruikt, een methode met lage milieu-impact.
Het verschil in de kleurscores tussen verschillende beoordelingsorganisaties komt door variaties in beoordelingsmethodieken. Ondanks deze verschillen is wereldwijd erkend dat de makreelvisserij niet duurzaam is.
Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met:
Margreet van Vilsteren
Oprichter Good Fish
margreet@goodfish.guide
+31 6 15277272