Europese landen zijn verplicht om maatregelen te nemen voor verbetering van de palingstand. Dat is hard nodig, want het gaat niet goed met deze vis. Zijn toestand is zelfs kritiek, zegt de Europese Commissie. Good Fish Foundation start een serie over de Europese wetgeving voor de paling. Hoe werkt die? Wat gaat er goed? En wat niet? Onlangs maakte Brussel bekend dat de regels effectiever moeten. Good Fish Foundation loodst de lezer in 10 afleveringen door het complexe speelveld van internationale en nationale regels heen. Deze serie is mede mogelijk gemaakt met steun van de Nationale Postcode Loterij.
2 juli 2020 – Paling uitzetten, in het Engels ook wel bekend als restocking, is een veel voorkomende maatregel die EU-lidstaten nemen om de paling er weer bovenop te helpen. De Europese Aalverordening schept hiervoor de mogelijkheid. Het idee hierachter is dat je glasaal (babypaling) helpt om een plekje te vinden in het zoete water waar hij kan opgroeien. Immers, door allerlei migratiebarrières, zoals dammen en sluizen, ervaren de jonkies veel belemmeringen om vanuit zee de binnenwateren in te trekken. Ze worden dus een handje geholpen. Dat gaat als volgt.
De jonge glasaaltjes worden voor de Europese kusten gevangen, met name in Spanje en Frankrijk. Handelaren kopen de glasaal op en dan gaan ze in piepschuimen dozen op transport naar landen die zelf geen glasaalvisserij hebben. Denk aan Duitsland, Polen, België, Zweden, Nederland, maar ook Griekenland, Estland en Frankrijk zelf. In het ontvangende land worden de glasaaltjes weer in het water gedaan of eerst in een kwekerij opgekweekt tot ze wat groter zijn (pootaal) en dan alsnog in de natuur uitgezet.
De gebieden waar de palingen worden uitgezet zijn uitgekozen op basis van de waterkwaliteit en mogelijkheden om later weer naar zee te zwemmen. Want, alleen als de palingen – eenmaal volwassen – weer kunnen uittrekken, heeft het zin. Met enige regelmaat zie je foto’s van deze restocking–activiteiten in de krant. De publiciteit komt van de palingsector, die het uitzetten voor het ministerie van LNV organiseert. De palingsector heeft jaarlijks €375.000,- beschikbaar om glasaal uit te zetten. Dat geld komt uit het Europese Visserijfonds en voor een deel van het ministerie zelf. De uitzetgebieden zijn in Zeeland, Friesland en de randmeren. Daarnaast financiert de sector een onbekend aantal restocking-activiteiten vanuit het ESF-fonds.
Veel landen in de EU zetten restocking in als maatregel. Maar uit de evaluatie van de Europese Commissie blijkt dat slechts zes landen hun eigen restocking-doelen hebben bereikt. Daarnaast is er nog iets anders aan de hand. In de praktijk wordt in Europese landen vaak glasaal uitgezet in wateren waar ook visserij plaatsvindt. Of waar er beperkte mogelijkheid is voor volwassen paling om naar zee te zwemmen, als het tijd is om te gaan paaien. Ook in Nederland wordt glasaal uitgezet in gebieden waar visserij plaatsvindt.
Er is eigenlijk nog veel onbekend over het effect van uitzetten. We weten bijvoorbeeld niet of de uitgezette glasaaltjes net zoveel overlevingskansen hebben als de oorspronkelijke glasaaltjes. Daarnaast kan het transport van glasaal risico’s met zich meebrengen op de verspreiding van ziektes, evenals het risico dat glasaal tijdens het transport doodgaat. Ook weten we niet of de uitgezette paling, eenmaal volwassen, zijn weg terug weet te vinden naar de Sargassozee.
Voorstanders van restocking brengen hiertegen in dat de glasaaltjes voor de kust van Frankrijk en Spanje best opgevangen kunnen worden, omdat ze toch niet zelfstandig kunnen intrekken. De vraag die dus op tafel ligt, is: dienen de uitzetprojecten nu de palingstand of de vissers? Als het al een positief effect heeft op het herstel van de palingstand, dan is het een korte-termijnoplossing. En hooguit met een positief effect op lokale situaties, aldus de evaluatie van Poseidon.
Omdat er veel te weinig informatie is over de effectiviteit van uitzetten, zou het goed zijn als daar internationaal gecoördineerd onderzoek naar wordt gedaan. Maar de echte lange-termijnoplossing voor de paling zit ‘m in het herstellen van de routes van de zee naar de binnenwateren, en terug, zodat palingen vrijuit kunnen zwemmen. Zonder belemmering van allerlei barrières.
Volgende week aflevering 7. Onderweg met een koffer vol glasaal
Coverfoto: www.dw.com