Afgelopen maandag (15 juli ’24) werd deze vraag gesteld aan Adryan Rademakers van Good Fish in het nieuwe consumentenprogramma ‘Alles op Tafel’. Rademakers legde uit dat je verantwoord tonijn zou kunnen eten mits deze MSC gecertificeerd is. Bij deze geven wij een onderbouwing van deze uitspraak.
Hoewel er maar liefst 40 verschillende soorten tonijn(achtigen) zijn, zijn hiervan slechts vier soorten te koop op de Nederlandse markt. En zelfs dan is de keuze nog lastig! Helaas blijft tonijn niet altijd even duurzaam om te eten. Overbevissing, bijvangst en gebrek aan goed beheer vormen een aantal grote problemen in de tonijnvisserij. Maar hoe zorg je ervoor dat je juist die duurzame tonijn eruit pakt? Ons advies is om eerst te zoeken naar het MSC logo op de verpakking.
Wanneer een product het MSC-keurmerk draagt, voldoet deze aan een minimaal standaard voor duurzame van vis. Iedere tonijnvisserij wordt individueel beoordeeld aan de hand van een uitgebreid standaard. Dit betekent dat de impact van verschillende vangstmethoden ook wordt getoetst aan de hand van deze standaard. Daarnaast zorgt het MSC-keurmerk ervoor dat visserijen verder blijven werken aan verduurzaming.
Is tonijn met het MSC-keurmerk altijd even verantwoord?
Ondanks het toekennen van het MSC label, ondersteunen WNF en Good Fish de certificering van de Atlantische blauwvintonijn niet. Hoewel sommige bestanden langzaam lijken te herstellen, zijn wij van mening dat het herstel nog niet voldoende is om duurzame visserij te kunnen garanderen.
Wil jij als consument tonijn kopen, dan kom je de blauwvintonijn niet snel tegen. Wanneer het gaat over tonijnblikjes van de supermarkt, hebben we het vaak over skipjack en albacore tonijn. Hoewel het met deze bestanden relatief goed gaat, geeft het MSC-keurmerk hierbij wel garantie dat er gestreefd wordt naar verduurzaming van de visserijimpact. Geelvintonijn is vaak te koop als een tonijnsteak, waarvoor hetzelfde geldt; het MSC-keurmerk geeft én garantie dat het uit een duurzaam bestand komt én dat de visserij werkt aan verbeteringen.
Vangstmethodes
In de aflevering van afgelopen maandag wordt ook verteld dat tonijn gevangen kan worden met verschillende vangstmethoden en dat deze soms te zien zijn op blikjes tonijn. Hoewel dit niet altijd even uniform gebeurt, kun je hier als consument toch op letten bij het maken van een keuze. Hieronder zetten wij de meest voorkomende vangstmethoden voor tonijn uiteen en wat deze precies inhouden:
Ringzegen
De ringzegen is een vismethode die veel wordt gebruikt voor het vangen van tonijn (50-80% van de vangst). Hierbij wordt een groot net (de zegen) rondom een school tonijn uitgezet en vervolgens dichtgetrokken, waardoor de vissen omsloten worden. Deze methode minimaliseert bijvangst en heeft weinig impact op de zeebodem. Soms worden ook Fish Aggregating Devices (FADs) gebruikt. Dit zijn constructies die in het water worden geplaatst om scholen vis te lokken. Het gebruik van FADs maakt de ringzegenvisserij veel effectiever, maar zorgen ook dat andere diersoorten gelokt worden en als bijvangst gevangen kunnen worden.
Haken en lijnen of ‘longlines’
Na de ringzegenvisserij is de longline visserij de op één na meest gebruikte visserijtechniek voor de tonijnvisserij. Bij deze techniek worden lange lijnen met een groot aantal haken in zee uitgezet, waarop aas is bevestigd om de tonijn aan te trekken. Hoewel longlines effectief zijn in het vangen van tonijn, brengen ze ook nadelen met zich mee, zoals bijvangst van andere zeedieren, waaronder haaien, zeeschildpadden en zeevogels. Het is daarom belangrijk om te kiezen voor tonijn van visserijen die maatregelen nemen om bijvangst te minimaliseren zoals dit vaak binnen een MSC certificering gebeurt.
Hengelgevangen of ‘pole and line’
Pole and line wordt gezien als een duurzame manier van vissen. Het is erg selectief doordat er gevist wordt met individuele hengels vanaf een boot. De tonijn wordt gelokt met levend aas en de vis wordt één voor één, of in kleine groepjes binnengehaald. Het is daardoor ook makkelijk om bijvangst direct terug te gooien. Hoewel de milieu-impact van deze visserijvorm laag is, is het belangrijk dat het bestand van de tonijn gezond is.
Het is belangrijk om te onthouden dat visserijen die het MSC-keurmerk dragen tegen dezelfde meetlat worden aangehouden. Het is mogelijk om als visserij zelfs nog duurzamer te zijn dan het standaard. Helass is dit vaak niet goed zichtbaar te krijgen voor de consument.