Dit project wordt gefinancierd door
Volgens onderzoek van studenten van Wageningen Universiteit zal het nog jaren duren voordat de Sustainable Eel Group mag spreken over een geaccrediteerde duurzame standard voor paling. Voordat ISEAL, dé koepelorganisatie voor betrouwbare duurzaamheidskeurmerken, het SEG label erkent als betrouwbaar moeten er nog heel wat stappen gezet worden. Uit het onderzoek blijkt dat de SEG standaard vooral op kwaliteit en mate van transparantie in de procedures nog onvoldoende scoort. Daarnaast komen de Nederlandse vissers nog niet in aanmerking zich aan te sluiten bij de SEG standaard, zelfs als de SEG geaccrediteerd wordt door ISEAL.
Aanleiding voor het onderzoek
Omdat het niet goed gaat met de paling is het belangrijk dat er stappen worden genomen om de situatie te verbeteren. De paling is door de IUCN aangemerkt als een kritisch bedreigde soort en het laatste ICES-advies is om de palingsterfte tot nul terug te brengen. Dit geldt zowel voor in het wild gevangen paling als voor de aquacultuur, die gebaseerd is op in het wild gevangen glasaal.
Een deel van de palingsector heeft de afgelopen jaren een duurzame ambitie uitgesproken en dat komt mede tot uiting in de oprichting van de internationale Sustainable Eel Group (SEG). SEG is een stichting waarin vertegenwoordigers van de palingsector samen met wetenschapper Willem Dekker en de NGO Wetlands International Europe de Sustainable Eel Standard hebben opgesteld. Dit is een certificeringsstandaard voor bedrijven in de palingindustrie. Het idee is dat producenten en handelspartijen die aantoonbaar bijdragen aan het herstel van de paling zich hiermee moeten kunnen onderscheiden. De SEG gaf in 2019 aan dat zij verwachtten in 2021 hun Sustainable Eel Standard geaccrediteerd te hebben. Tot op heden is dit nog niet gebeurd.
Draagt de SEG standaard bij aan palingherstel?
Good Fish juicht de ontwikkeling van een werkelijk duurzame standaard toe, maar wil graag zien dat de SEG met een ISEAL accreditatie aantoont dat de ‘theory of change’ klopt en zo bewijst dat de standaard daadwerkelijk bijdraagt aan het herstel van de paling. Good Fish volgt de voortgang van de SEG dan ook al jaren op de voet en is benieuwd waar de SEG op dit moment staat in het proces naar een ISEAL accreditatie. Om die reden heeft Good Fish zes masterstudenten van Wageningen Univeristeit de volgende onderzoeksvraag voorgelegd: ‘In hoeverre is de Sustainable Eel Standaard legitiem en draagt deze bij aan het herstel van de Europese Aal?
Omdat de begeleiding door de Environmental Policy vakgroep is uitgevoerd, is het onderzoek in een theoretisch kader gezet. Verschillende analyses zijn uitgevoerd, gebruikmakend van literatuur onderzoek en interviews met stakeholders, waaronder ISEAL en de SEG. Er is daarbij onder andere gekeken naar de stappen die de SEG nog moet zetten voordat ISEAL hun standaard kan accrediteren. Good Fish gaat de uitkomst van dit rapport gebruiken om input te geven op de volgende herzieningsronde van de SEG Standaard, die binnenkort verwacht wordt.
Conclusies van het onderzoek
Uit de zogenaamde GAP-analyse blijkt dat de grootste stappen die de SEG nog moet zetten om ISEAL geaccrediteerd te worden, te maken hebben met ‘throughput legitimacy’. Throughput legitimacy wordt in het onderzoek beschreven als de kwaliteit en openheid van procedures binnen de SEG. Denk hierbij aan zaken als publiekelijk beschikbare informatie over wat de SEG beslist en waarom, dat verschillende stakeholders invloed kunnen uitoefenen op het proces van certificering door de SEG en dat de SEG verantwoording draagt voor onafhankelijk gecheckte processen in het uitgeven van hun certificaat. Zo is op dit moment bijvoorbeeld onduidelijk waarom sommige bedrijven geen certificaat kregen van de SEG, omdat hier geen openbare rapportages over te vinden zijn. De SEG heeft naast een aquacultuur standaard, ook een visserijstandaard. Het onderzoek laat zien dat de visserijstandaard nog onvoldoende is uitgewerkt om ISEAL geaccrediteerd te worden. De inschatting is dat dit nog wel 10 jaar kan duren.
De SEG haalt haar inkomsten voor ongeveer 50% uit Europese fondsen maar ook voor 50% uit de sector via het ESF (Eel Stewardship Fund) wat opgericht is door DUPAN. DUPAN zit ook in het bestuur van de SEG. Helaas wilde DUPAN niet geïnterviewd worden voor het onderzoek.
Een ISEAL accreditatie krijgen is een zware procedure en vraagt behoorlijke financiële investeringen. Het is de vraag of de SEG die voor langere tijd kan leveren. ISEAL geeft aan dat het gemiddeld drie jaar duurt voor organisaties kunnen voldoen aan alle eisen van ISEAL, nádat ze het speciale ISEAL ‘compliance’ programma hiervoor zijn gestart. De SEG geeft aan dat zij nog niet met dit programma zijn gestart. Het onderzoek van de WUR studenten laat zien dat het onwaarschijnlijk is dat de SEG voor eind 2025 hun ISEAL accreditatie rond krijgt.
Reactie van de SEG
Het rapport is een uitgebreid onderzoek dat uitgevoerd wordt binnen de 6 weken die studenten krijgen. Het rapport is geen publicatie van de WUR zelf. Het eindrapport is gepresenteerd aan de SEG. Zij geven aan de opmerkingen uit het rapport mee te nemen, waarvan ze denken dat de uitkomsten valide zijn, maar ze staan ook kritisch tegenover enkele uitkomsten van het onderzoek. De SEG is constant bezig met het verbeteren van hun standaard, waardoor er toegewerkt wordt naar een ISEAL waardige standaard.
Deze blog is onderdeel van het project ‘Een Toekomst voor de Paling: Kennisplatform Aal II.’ Het project wordt mede mogelijk gemaakt door:
