Het televisieprogramma Radar geeft vanavond antwoord op de vraag of er antibiotica in kweekzalm zit. Zij testten of er verschil zit in het antibioticagehalte tussen biologische en niet-biologische kweekzalm (met het ASC-certificaat) bij AH, Jumbo en Lidl. Zes stuks zalmfilet in totaal. Wat blijkt? Nergens zat antibiotica in! Radar contacteerde Good Fish met de vraag of er inderdaad nooit antibiotica zit in kweekzalm en wat dan het verschil is tussen biologische en niet-biologische zalm.
De zalmsector heeft de afgelopen 40 jaar een enorme groei doorgemaakt. Dit, in combinatie met intensivering van de kweek, leidde tot verschillende milieuproblemen. Het risico op ontsnappingen en eutrofiëring nam toe en ziektes kwamen vaker voor en werden sneller verspreid. Dit laatste zorgde ervoor dat er ook een flinke toename was in medicijngebruik, waaronder antibiotica. Gelukkig heeft de Europese zalmsector de afgelopen 15 jaar enorme stappen gemaakt om te verduurzamen. Zo is het ook gelukt om het antibioticagebruik te minimaliseren.
De kans dat je antibiotica vindt in gecertificeerde zalm, zowel biologisch als ASC, is dus klein. Dit komt doordat deze keurmerken strenge regels hebben omtrent antibioticagebruik tijdens de kweek. Volgens de biologische standaard kan een zalmkweker nog wel antibiotica gebruiken, maar alleen als al andere maatregelen niet mogelijk zijn én na overleg met een dierenarts. De vraag is of deze zalm dan nog als biologisch wordt verkocht, want als men één keer antibiotica vindt in biologische zalm, wordt het imago van het keurmerk geschaadt.
In de niet-biologische kweek wordt ook nog steeds antibiotica gebruikt, maar ook hier is het gebruik in de afgelopen jaren sterk gedaald. Zoals eerder benoemd draagt de zalm die Radar heeft getest bij de AH, Jumbo en Lidl allemaal het ASC keurmerk. ASC[1] verbiedt eveneens dat er pro-actief antibiotica wordt gebruikt. Het mag alleen gebruikt worden na komst van een dierenarts en de kweker moet na gebruik hiervan een plan opstellen om dit de volgende keer te voorkomen.
Daarbovenop komt dat Nederlandse supermarkten zelf ook nog eisen stellen aan de zalm die zij inkopen. Zo komt de zalm van PLUS van kweker Nordic Blu[2] . Naast dat deze kweker ASC-gecertificeerd is, hebben zij zichzelf de norm opgelegd om geen antibiotica te gebruiken.
Naast het aangepaste management van individuele kwekers, is zalm uit Noorwegen bijna zo goed als vrij van antibiotica. Dit wordt onderbouwd door gegevens van het Norwegian Seafood Council[3] . Zij geven het volgende weer: ‘Less than 1% of all Norwegian salmon are treated with antibiotics in its life course. Treated fish are subject to strict quarantine period to make sure no antibiotic residuals end up in consumer products. A great win for fish health and the world issue of antibiotic resistance.’ Deze cijfers worden ondersteund door het rapport van het Institute of Marine Research[4]. In 2022 testten zij 15040 monsters van Noorse kweekvis op illegale stoffen, farmaceutische producten of verontreinigende stoffen. Antibiotica en andere medicijnen werden hier ook niet aangetroffen in de kweekvis.
Kortom, het is zeer goed mogelijk dat Radar geen antibiotica vond in zowel biologische als niet-biologisch, maar ASC-gecertificeerde zalm. Hoewel antibioticagebruik nog wel voorkomt, verklein je de kans op blootstelling door als consument te kiezen voor biologisch of ASC-gecertificeerde zalm. MSC-gecertificeerde zalm is wilde zalm en die is eveneens niet behandeld met antibiotica.
Helaas is het in de horeca of bij de visdetaillist vaak niet te achterhalen of zalm bio- ASC of MSC-gecertificeerd is. Het is daar goed mogelijk dat zij ongecertificeerde zalm serveren, waarbij de kans groter is dat de zalm behandeld is met antibiotica.