18-04-2023
Eind maart 2023 kwam het nieuws naar buiten dat Peter van Dalen, de Europese partijgenoot van Minister Adema, opnieuw probeert het pulsvissen op de Europese agenda te krijgen. De Minister vindt het een schande dat het pulsvissen in de kiem is gesmoord nog voor de wetenschappelijke resultaten bekend waren. In deze blog geven wij een korte samenvatting over de puls en onze inschatting of de poging van Peter van Dalen een kansloze zaak gaat worden of niet.
Pulsvissen, hoe zat het ook al weer?
Er zou een pilotstudie zijn met de pulskor om een duurzamere vangstmethode te ontwikkelen ter vervanging van de traditionele boomkor. Bij de boomkor wordt met wekkerkettingen gevist die over de bodem slepen om platvissen te vangen. De wekkerkettingen tasten de bodem aan en er is bij deze visserij veel bijvangst. De pulskor maakte gebruik van minder zware sleepnetten en elektrische schokjes, waardoor de vissen opschrikken en in het net zwemmen. Het brandstofverbruik van de pulskor ten opzichte van de boomkor werd met 46% verminderd (Van Oostenbrugge et al., 2018). Ook zouden er goede resultaten zijn ten aanzien van de vermindering van bijvangst, betere vangstselectiviteit voor tong en vermindering van bodemberoering.
Wat ging er fout?
In plaats van een kleine pilotstudie mochten sinds 2014 in totaal 84 schepen vissen met pulstechniek in de Nederlandse platvisvisserij. Dit vond plaats in meerdere rondes vanaf 2010 (Haasnoot et al., 2016). Van de in totaal 81 platviskotters die met de pulstechniek mochten vissen, waren er 23 eurokotters (waarvan 3 voor garnalen) die deze techniek mochten gebruiken. Per 31-12-2016 maakten hier 74 van de 81 schepen actief gebruik van. Daarmee ontstond er een grote voorsprong voor de Nederlandse vloot ten opzichte van de Franse en Engelse vloot. Immers hadden de pulsvissers minder kosten aan brandstof.
De buitenlandse vissers verweten de pulsvissers dat zij hun visgronden leegvisten en in een kerkhof veranderden. Het lichtere pulstuig kon namelijk gebruikt worden in gebieden die met de traditionele boomkor moeilijk bevisbaar zijn. Er was kritiek op de elektrische pulsen. Zo stelde een Belgische garnalenvisser: “nadat pulsvissers passeren, vangen we enkel dode vis met brandwonden, dode tong en gebroken kabeljauw”. De elektroden die stroomstootjes afgaven zou vissen anderhalve seconde verkrampen en deze verkramping zou tot botbreuken leiden bij onder meer de kabeljauw en wijting. Garnalenvissers vreesden dat de stroomstoten de voortplanting van ei-dragende garnalen zou verstoren en voor extra sterfte zorgen.
Er volgde in januari 2018 een verbod nadat Franse milieuactivisten, de Franse én Engelse kustvissers hadden geprotesteerd tegen deze nieuwe vismethode. Voor Nederland was het ingewikkeld om zich te verdedigen want de studie was nog niet afgerond.
Realistisch of kansloze zaak?
Good Fish is altijd gematigd positief geweest over pulsvissen. De VISwijzermethode baseert zich op wetenschappelijke onderbouwingen en de resultaten van de pilotstudie waren destijds ook belangrijk om tot een gefundeerd oordeel te kunnen komen. Good Fish was dan ook in afwachting van deze resultaten. Maar voordat de pilotstudie goed en wel was afgerond was de puls verboden. De vraag is of Peter van Dalen een realistische kans heeft in Brussel om de puls weer toe te laten? Volgens collega NGO’s in Brussel heeft hij weinig kans van slagen. Er is juist een pleidooi gekomen van de Europese Commissie om bodemberoerende visserij in Natura2000 gebieden volledig te verbieden. Minister Adema is het daar niet mee eens, hij geeft aan dat bodemberoerende visserij in Natura2000 juist mogelijk is als ze de puls weer toestaan omdat deze visserij minder impact heeft op de bodem. Good Fish staat niet achter dit argument. Al is pulsvisserij een verbetering ten opzichte van de boomkorsleepnetten, het is wel degelijk een visserij die grote impact heeft op Natura2000 gebieden. Of van Dalen met dit argument de Europese Commissie gaat overtuigen om deze visserij wél toe te staan in de Natura2000 gebieden, blijft de vraag. Good Fish acht de kans niet groot en zou graag zien dat hij zijn energie steekt in nieuwe duurzame initiatieven binnen de Nederlandse visserij.
NDC mediagroep – De Krant van Toen, maart 2018, Adriaan van Rijnsdorp
